Το διαδίκτυο μπορεί να είναι για όλους, όμως για πολλούς η ορολογία του φαντάζει δύσκολη. Λέξεις που δεν χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητά μας αλλά είναι απαραίτητες σε προγράμματα και διαδικτυακές εφαρμογές.
3D (τρεις διαστάσεις)
Στους υπολογιστές όταν αναφερόμαστε στις τρεις διαστάσεις, περιγράφουμε μια εικόνα η οποία δίνει την αίσθηση του βάθους. Η δημιουργία εικόνων 3D περιλαμβάνει συνήθως τρεις φάσεις: α) tesselation, δημιουργία τρισδιάστατου μοντέλου με πολλά πολύγωνα τα οποία συνδέονται μεταξύ τους, β) geometry, εφαρμογή σκιάσεων και χρωματισμός των πολυγώνων, και γ) rendering, εμφάνιση αντικειμένων με λεπτομέρεια.
ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line)
Το ADSL είναι μια τεχνολογία για τη μετάδοση ψηφιακών πληροφοριών σε πολύ υψηλές ταχύτητες, μέσα από τις υπάρχουσες τηλεφωνικές γραμμές. Οι ταχύτητες μεταφοράς δεδομένων που μπορούν να επιτευχθούν, κυμαίνονται από τα 512Kbps έως τα 6Mbps, όσον αφορά την λήψη δεδομένων, ενώ για την αποστολή δεδομένων ξεκινούν από τα 16 έως 640Kbps.
Android
Το Android είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα λογισμικού για κινητές συσκευές. Περιλαμβάνει λειτουργικό σύστημα, ενδιάμεσο λογισμικό για την διαλειτουργικότητα εφαρμογών και πολλές βασικές λειτουργίες για κινητές συσκευές. Η Google σε συνεργασία με την HTC παρουσίασε την πρώτη συσκευή Androind στα τέλη του 2008. Για περισσότερα κοιτάξτε εδώ.
Antivirus
Τα Antivirus προγράμματα χρησιμοποιήθηκαν αρχικά για τον καθαρισμό του υπολογιστή από προγράμματα ιούς. Τα σύγχρονα Antivirus, όμως, στοχεύουν στην ενεργή προστασία του υπολογιστή σας από ιούς. Για να το καταφέρουν αυτό χρειάζονται συνεχή ενημέρωση για νέους ιούς. Έτσι, είναι πολύ σημαντικό στην εποχή μας όχι μόνο να έχετε πάντα ενεργό ένα τέτοιο πρόγραμμα αλλά και να το ενημερώνεται συχνά για νέες εκδόσεις (update).
API
Ένα λειτουργικό σύστημα ή μια εφαρμογή μπορούν να διαθέτουν ένα API (application program interface) ώστε να δώσουν την δυνατότητα σε προγραμματιστές άλλων εφαρμογών να χρησιμοποιήσουν τις λειτουργίες τους. Στα Ελληνικά έχει αποδωθεί και ως "Διεπαφή Προγραμματισμού Εφαρμογών". Έτσι, με τη χρήση του API του Microsoft Word κάποιος μπορεί από το πρόγραμμά του αυτόματα να ανοίξει ένα έγγραφο του Word και να το στείλει για εκτύπωση (όπως θα μπορούσε να κάνει αν ανοιγε την ίδια την εφαρμογή Word).
Argumentation Systems (Συστήματα Επιχειρηματολογίας)
H επιχειρηματολογία (argumentation) μπορεί να ορισθεί με γενικό και αφηρημένο τρόπο σάν μία αλληλεπίδραση μεταξύ διαφόρων, ενδεχομένως συγκρουομένων επιχειρημάτων, που έχει σαν στόχο την κατάληξη σε ένα συμπέρασμα καθολικά αποδεκτό (coherent). Κάθε σύστημα επιχειρηματολογίας εμπεριέχει, έστω και με υπονοούμενο τρόπο, πέντε απαραίτητα στοιχεία: μια υποκείμενη γλώσσα λογικής, τον ορισμό του επιχειρήματος, τον ορισμό της έννοιας της σύγκρουσης (conflict) μεταξύ επιχειρηματάτων, τον ορισμό μιας μεθόδου αξιολόγησης της αποδεκτικότητας (acceptability) ενός επιχειρήματος που στηρίζεται κυρίως στον ορισμό της έννοιας της επίθεσης (attack) (ή της νίκης) ενός επιχειρήματος έναντι ενός άλλου.
ASCII
Το Ascii (American Standard Code for Information Interchange) είναι το πιο γνωστό πρότυπο για αποθήκευση αρχείων κειμένου. Στηρίζεται σε μια αναπαράσταση χαρακτήρων όπου κάθε χαρακτήρας αναπαρίσταται με 7 bits. Έτσι επιτρέπει την ύπαρξη μόνο 127 διαφορετικών χαρακτήρων (λατινικούς). Χρησιμοποιήθηκε από το DOS και το UNIX. Δημιουργήθηκε από την ANSI (αμερικάνικος οργανισμός τυποποίησης).
avi
AVI (Audio Βίντεο Interleave) είναι ένας τρόπος διαμόρφωσης αρχείων βίντεο που ανέπτυξε η Microsoft. Tα αρχεία αυτού του τύπου έχουν κατάληξη avi και συνήθως έχουν ανάλυση 320x240 pixels και δειγματοληψία 30 frames per second. Βασικό πλεονέκτημα αυτού του format, το οποίο το έχει κάνει ιδιαίτερα δημοφιλές, είναι η δυνατότητα να αναπαραχθούν τα αρχεία του χωρίς να απαιτείται η ύπαρξη εξειδικευμένου hardware. Υποστηρίζει πολλές τεχνικές συμπίεσης (codecs), γνωστότερες από τις οποίες είναι η Indeo και η Cinepak.
B2B (συναλλαγή μεταξύ επιχειρήσεων)
B2B (business-to-business) συναλλαγή είναι η ανταλλαγή προϊόντων, υπηρεσιών ή πληροφοριών μεταξύ επιχειρήσεων στο Internet. Κύρια παραδείγματα τέτοιων συναλλαγών είναι οι ηλεκτρονικές παραγγελίες και διεκπεραιώσεις αυτών, η ανταλλαγή τιμοκαταλόγων, κλπ. Παλιότερα, πρότυπα όπως το EDI (Electronic Data Interchange) χρησιμοποιήθηκαν για αυτό το σκοπό ενώ η σύγχρονη πρακτική στηρίζεται σε XML πρότυπα όπως το ebXML, το RosettaNet κ.α. Παράδειγμα B2B συναλλαγής είναι η αποστολή παραγγελίας από το σύστημα ενός σούπερ μάρκετ στον προμηθευτή του (π.χ. coca cola).
B2C (συναλλαγή μεταξύ επιχείρησης και πελάτη)
B2C (business-to-consumer) είναι οι συναλλαγές που αφορούν το λιανικό κομμάτι του e-commerce, δηλαδή η πώληση προϊόντων ή υπηρεσιών στον τελικό πελάτη. Ένα δισκοπωλείο που πουλάει mp3 μουσικά κομμάτια μέσω του Internet χρησιμοποιεί μια B2C εφαρμογή για να διεκπεραιώσει μια B2C συναλλαγή.
Bandwidth (εύρος ζώνης)
Το εύρος ζώνης μετράει το μέγεθος του όγκου της πληροφορίας που μπορεί να μεταφερθεί από ένα σημείο σε ένα άλλο μέσα από ένα δίκτυο ανά μονάδα χρόνου. Τελευταία αναφέρεται και ως η ταχύτητα μιας σύνδεσης. Έτσι λοιπόν, όπως ένας σωλήνας επιτρέπει σε ορισμένο όγκο νερού να περνάει από αυτόν ανά δευτερόλεπτο έτσι και μια σύνδεση δικτύου επιτρέπει κάποιον μέγιστο αριθμό bιts να μεταδίδονται ανά δευτερόλεπτο (bps). Έτσι το bandwidth μιας σύνδεσης PSTN φτάνει ως τα 57 kbps, ενώ μια ADSL σύνδεση ξεκινάει από τα 384 Kbps.
BIOS
Το BIOS (basic input/output system) είναι το πρόγραμμα που ξεκινά το λειτουργικό σύστημα όταν ανοίγετε τον υπολογιστή σας. Επίσης, διαχειρίζεται τη ροή των δεδομένων μεταξύ του επεξεργαστή και περιφερειακών συσκευών όπως το πληκτρολόγιο, τον σκληρό δίσκο, την κάρτα οθόνης, τον εκτυπωτή κ.α. Το BIOS προγραμματίζεται σε μία EPROM και εκτελείται απευθείας όποτε ανάβετε τον υπολογιστή ή πατάτε το πλήκτρο επανεκκίνησης (reset). Τις ρυθμίσεις του BIOS μπορείτε να τις δείτε αν πατήσετε το πλήκτρο “Delete” αμέσως μόλις ανοίξετε το PC, π.χ. για να ορίσετε ποιος σκληρός δίσκος έχει το λειτουργικό σύστημα (π.χ. ποιος είναι ο C: για όσους από σας χρησιμοποιείτε τα Windows).
Bit (binary digit)
Τα bits είναι δυαδικά ψηφία. Τα δυαδικά ψηφία χρησιμοποιήθηκαν από το δυαδικό σύστημα αρίθμησης και είναι τα εξής δύο: 0, 1. Οι υπολογιστές χρησιμοποιούν bits για την αναπαράσταση της πληροφορίας. Έτσι στο σκληρό δίσκο, στη RAM, κλπ, ο υπολογιστής ουσιαστικά αποθηκεύει μηδενικά και άσσους.
bmp
Πρωτόκολλο της Microsoft που επιτρέπει την αποθήκευση εικόνων. Το bmp αποθηκεύει το χρώμα για κάθε pixel της εικόνας. Έτσι αν αποθηκεύσετε σαν bmp αρχείο (π.χ. από τη ζωγραφική των Windows) μια εικόνα 800x600 pixels με βάθος χρώματος 1 byte (2^8=256 χρώματα), αυτή θα καταλαμβάνει περίπου 480Kbytes (800x600x1), ενώ αν την αποθηκεύσετε με βάθος χρώματος 24 bit (δηλαδή για να αναπαραστήσουμε το χρώμα θέλουμε 24/8=3 bytes) το bmp θα καταλάβει χώρο ίσο περίπου με 1,4Mbyte (800x600x3). Το μέγεθος του αρχείου είναι ανεξάρτητο από το περιεχόμενο (π.χ. πλήθος χρησιμοποιούμενων χρωμάτων, πλήθος pixels με το ίδιο χρώμα, κλπ).
Boot Sector
Ο boot sector είναι ο τομέας εκκίνησης ενός σκληρού δίσκου. Είναι ένα κομμάτι του σκληρού δίσκου το οποίο διαβάζεται από το BIOS όταν ανοίγετε τον υπολογιστή σας. Εκεί είναι αποθηκευμένες όλες οι πληροφορίες σχετικά με το λειτουργικό σύστημα που θα ξεκινήσει, για παράδειγμα το partition στο οποίο είναι αποθηκευμένο, ώστε να εκκινηθεί σωστά.
Bps/ Kbps/ Mbps
Ο όρος bps (bits per second) αναφέρεται σε ταχύτητα μετάδοσης ψηφιακών δεδομένων, η οποία καταγράφεται σε μεταδιδόμενα bits ανά δευτερόλεπτο. Το Kbps αναφέρεται σε χιλιάδες bps, ενώ το Mbps σε εκατομμύρια bps. Έτσι αν έχετε modem με ταχύτητα 56.600 bps αυτό σημαίνει ότι η μέγιστη ταχύτητα αποστολής/λήψης δεδομένων είναι 56.600 bits το δευτερόλεπτο.
Browser
Στα Ελληνικά έχει αναφερθεί ως πρόγραμμα πλοήγησης στο διαδίκτυο, ή φυλλομετρητής ιστοσελίδων. Ο browser ή web browser είναι ένα πρόγραμμα το οποίο βρίσκει και εμφανίζει ιστοσελίδες. Τις βρίσκει χρησιμοποιώντας Internet πρωτόκολλα. Για το τυπικό σερφάρισμα χρησιμοποιείται το πρωτόκολλο HTTP και ο browser εμφανίζει HTML ιστοσελίδες. Ο πρώτος browser ήταν ο Netscape Navigator. Άλλοι σύγχρονοι browsers είναι ο Microsoft Internet Explorer και ο Mozilla Firefox ο οποίος μάλιστα διατείνεται πως εμποδίζει spyware από το να εγκατασταθεί στον υπολογιστή του χρήστη.
byte
Το byte είναι μια δυαδική λέξη η οποία αποτελούνταν από 8 bits όταν πρωτοεμφανίστηκε. Οι μνήμες των υπολογιστών αποθηκεύουν σειρές από bytes. Έτσι λοιπόν την χωρητικότητα μιας μνήμης (π.χ. RAM) την μετράμε σε bytes (π.χ. 256MB RAM σημαίνει μια RAM η οποία χωράει να αποθηκεύσει 256 εκατομμύρια ψηφιακές λέξεις). Κάθε γράμμα του αλφαβήτου χρειάζεται ένα byte για να αποθηκευτεί, άρα το όνομα Νίκος σε ένα αρχείο κειμένου θα καταλαμβάνει 5 bytes.
Cache
Η μνήμη cache παρεμβάλλεται μεταξύ της κύριας μνήμης (RAM) και του επεξεργαστή. Είναι μνήμη γρήγορης ταχύτητας (πολύ ακριβότερη από τη RAM) και χρησιμοποιείται από το λειτουργικό σύστημα για να μεταφέρει εκεί δεδομένα που θα χρειαστεί ο επεξεργαστής στο μέλλον ώστε να μην τα περιμένει από την «αργή» RAM. Ένα σύστημα λειτουργεί με μεγάλη απόδοση αν ο επεξεργαστής βρίσκει πάντα τα δεδομένα που χρειάζεται στην μνήμη cache. Φυσικά, όσο μεγαλύτερη η cache, τόσο μεγαλύτερη και η απόδοση του επεξεργαστή.
CAD
Η σχεδίαση με την βοήθεια του υπολογιστή (Computer Aided Design – CAD) αναφέρεται σε προγράμματα, τα οποία επιτρέπουν σε μηχανικούς και αρχιτέκτονες να σχεδιάσουν οτιδήποτε στον υπολογιστή, να δουν τα σχέδιά τους από διαφορετικές γωνίες, να τα τυπώσουν, να κινηθούν εικονικά μέσα σε αυτά κλπ.. Αυτά τα σχέδια είναι συνήθως δισδιάστατα ή τρισδιάστατα μοντέλα και ο χρήστης τέτοιων συστημάτων συνήθως χρησιμοποιεί οθόνη υψηλής ευκρίνειας και εκτυπωτές υψηλής ποιότητας.
CAD-CAM
Ο όρος CAD/CAM (computer-aided design/computer-aided manufacturing) αναφέρεται σε λογισμικό το οποίο χρησιμοποιείται για να μπορέσουν μηχανικοί να σχεδιάσουν και να δώσουν οδηγίες για την αυτόματη παραγωγή ενός προϊόντος. Ολοκληρωμένα συστήματα CAD/CAM επιτρέπουν, για παράδειγμα, την σχεδίαση ενός ολοκληρωμένου κυκλώματος (τσιπ) σε έναν υπολογιστή και την ακόλουθη αυτόματη παραγωγή του από κατάλληλα συνδεδεμένες μηχανές.
CAM
Τα πληροφοριακά συτήματα παραγωγής με την βοήθεια του υπολογιστή (Computer Aided Manufacturing) επιτρέπουν την αυτοματοποίηση ενός εργοστασίου. Τέτοια είναι τα συστήματα ελέγχου πραγματικού χρόνου και τα ρομποτικά συστήματα, τα οποία επιτρέπουν την αυτοματοποίηση της διαδικασίας της παραγωγής ενός προϊόντος.
CD (οπτικός δίσκος)
Το CD είναι ένας δίσκος στον οποίο γράφονται ψηφιακά δεδομένα. Τα δεδομένα αυτά μπορεί να τα αναγνώσει ο υπολογιστής μέσω τεχνολογίας λέιζερ. Ένα CD μπορεί να αποθηκεύσει 650-800 Mbytes δεδομένων. Το CD λέγεται και CD-ROM (παλιότερα, για να δείξει ότι χρησιμοποιείται για υπολογιστή καθώς ήταν γνωστά κυρίως τα μουσικά CD), ένα CD κενό, έτοιμο για εγγραφή, λέγεται CD-R (CD εγγραφής), ενώ ένα που επιτρέπει πολλαπλά γραψίματα λέγεται CD-RW (CD επανεγγραφής).
Client/Server Architecture (Αρχιτεκτονική Εξυπηρετητή/Πελάτη)
Μία αρχιτεκτονική, στην οποία κάποιοι υπολογιστές στο δίκτυο λειτουργούν ως εξυπηρετητές (servers) ενώ κάποιο άλλοι ως πελάτες (clients). Οι πελάτες ζητούν από τους servers να τους δώσουν πληροφορίες ή να αναλάβουν κάποιες εργασίες εκ μέρους τους. Έτσι σε ένα τοπικό δίκτυο ένας πελάτης ζητάει από έναν server στον οποίο είναι εγκατεστημένος ένας εκτυπωτής (printer server) να εκτυπώσει ένα έγγραφο εκ μέρους του. Ένας άλλος χρησιμοποιεί τον εξυπηρετητή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email server) για να δει αν έχει καινούργια μηνύματα. Στον παγκόσμιο ιστό (world wide web - www) ένας πελάτης ζητάει από έναν εξυπηρετητή διαδικτύου (web server) να του εμφανίσει μια ιστοσελίδα (web page) ή να κάνει μια αναζήτηση, π.χ. ιστοσελίδων εκ μέρους του.
Clipboard (Πρόχειρο)
Όταν χρησιμοποιείτε τη λειτουργία «αντιγραφή» (copy) ή «αποκοπή» (cut) στο λειτουργικό σύστημα Windows, οτιδήποτε έχετε επιλέξει αντιγράφεται σε μια περιοχή μνήμης η οποία λέγεται «Πρόχειρο» (clipboard). Αργότερα, και όταν επιλέξετε την λειτουργία «επικόλληση» (paste), τα Windows παίρνουν οτιδήποτε βρίσκεται στο πρόχειρο και το τοποθετούν στη θέση όπου βρίσκεται ο κέρσορας. Έτσι, είναι δυνατόν να αντιγράψετε δεδομένα μεταξύ διαφορετικών προγραμμάτων, π.χ. αντιγράφετε μια εικόνα από τη «Ζωγραφική» και την επικολλείτε στο κείμενό σας στο Word.
Cloud
Το υπολογιστικό νέφος (Cloud computing) ορίζεται ως η χρήση πόρων (υλικό ή/και λογισμικό) οι οποίοι διατίθενται στο διαδίκτυο σαν υπηρεσίες. Έτσι, κάποιος μπορεί να πάρει μέσω διαδικτύου πρόσβαση σε έναν υπολογιστή τον οποίο θα στήσει από την αρχή (π.χ. θα του εγκαταστήσει κάποιο λειτουργικό σύστημα, έναν εξυπηρετητή διαδικτύου, ένα σύστημα διαχείρισης βάσης δεδομένων, κλπ). Ο χρήστης θα στήσει αυτό τον υπολογιστή χωρίς να γνωρίζει που βρίσκεται φυσικά ή αν είναι ένα μηχάνημα ή μια εικονική μηχανή. Ο χρήστης λοιπόν αντιλαμβάνεται την ύπαρξη αυτού του υπολογιστή μέσα σε ένα σύννεφο υπολογιστών.
Cluster (1)
Cluster αποκαλούμε μια ομάδα από υπολογιστές οι οποίοι εμφανίζονται σαν ένα σύστημα, το οποίο έχει εξαιρετικές επιδόσεις.
Cluster (2)
Cluster λέγεται η λογική μονάδα αποθήκευσης αρχείων ενός σκληρού δίσκου. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και το πιο μικρό αρχείο, π.χ. μεγέθους ενός byte θα καταλάβει τόσο χώρο στο δίσκο όσο είναι το μέγεθος του cluster (αποθηκευτικής μονάδας). Αν λοιπόν το μέγεθος του cluster είναι 4.096 bytes τότε το αρχείο μεγέθους 1 byte πιάνει χώρο ίσο με 4.096 bytes ενώ ένα αρχείο 10 Kbytes πιάνει χώρο 12 Kbytes, για την ακρίβεια 12.288 bytes (3x4.096).
Codec
Ο όρος προέρχεται από τη σύντμηση των λέξεων compressor/decompressor και αναφέρεται σε μαθηματικούς αλγορίθμους που χρησιμοποιούνται κατά την συμπίεση βίντεο, εικόνων και άλλων τύπων αρχείων. Οι διαφορετικοί αλγόριθμοι υπαγορεύουν διαφορετικά codecs. Γνωστό codec είναι το MPEG για την συμπίεση βίντεο.
Computer program (πρόγραμμα υπολογιστή)
Ένα πρόγραμμα υπολογιστή είναι ένα σύνολο εντολών τις οποίες ο υπολογιστής πρέπει να εκτελέσει. Το πρόγραμμα φορτώνεται στη μνήμη του υπολογιστή και στη συνέχεια εκτελούνται μία-μία οι εντολές του. Στην μνήμη του υπολογιστή επίσης αποθηκεύονται τα δεδομένα τα οποία χειρίζεται το πρόγραμμα. Έτσι ένα πρόγραμμα μπορεί να πάρει από μια θέση μνήμης έναν ακέραιο και να βάλει σε μία άλλη το τετράγωνό του. Προγράμματα μπορείτε να γράψετε χρησιμοποιώντας γλώσσες προγραμματισμού όπως οι Java, C, C++, C#, Visual Basic, Pascal, Fortran, κ.α.
Cookie
Το cookie είναι ένα μήνυμα το οποίο μπορούν να αφήνουν οι servers που φιλοξενούν ιστοσελίδες στους υπολογιστές αυτών που επισκέπτονται αυτές τις σελίδες. Τα cookies μπορούν να χρησιμοποιηθούν ποικιλοτρόπως, καθώς βοηθούν τους servers να «θυμούνται» χρήστες που τους επισκέφτηκαν. Συνήθως θυμούνται τις προτιμήσεις του χρήστη ώστε να βλέπει τις σελίδες με τον τρόπο που του αρέσει, να βλέπει καινούργιες διαφημίσεις, ή θυμούνται ποιοι ψήφισαν σε μια on-line ψηφοφορία ώστε να μην τους αφήσουν να ξαναψηφίσουν.
CPU
Η κεντρική μονάδα επεξεργασίας (central processing unit) είναι παλιότερος όρος για αυτό που πλέον λέγεται επεξεργαστής (processor) ή μικροεπεξεργαστής (microprocessor). Ο μικροεπεξεργαστής είναι ένα μικροτσίπ που περιέχει τα κυκλώματα εκείνα τα οποία εκτελούν τις εντολές των προγραμμάτων.
CRM (Διαχείριση Σχέσεων με Πελάτες)
Ο όρος CRM (Customer Relationship Management) αναφέρεται σε μεθοδολογίες και λογισμικό τα οποία επιτρέπουν σε μια επιχείρηση να διαχειριστεί τις σχέσεις της με τους πελάτες της με ένα οργανωμένο τρόπο. Ένα CRM πληροφοριακό σύστημα μπορεί να βοηθήσει μια επιχείρηση να ανακαλύψει τους καλούς πελάτες της και να οργανώσει ακόμα και προσωποποιημένες προσφορές με αυτόματο τρόπο. Διατηρεί βάση δεδομένων με χαρακτηριστικά και κινήσεις πελατών, τα οποία είναι στη διάθεση των υπαλλήλων της εταιρίας ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν κατάλληλα σε νέα αιτήματα των πελατών.
CRT (οθόνες καθοδικού σωλήνα)
Οι οθόνες CRT (cathode ray tube) είναι οι κλασσικές οθόνες υπολογιστή που βασίζονται στην τεχνολογία του καθοδικού σωλήνα για τον χρωματισμό φωσφορίζουσας επιφάνειας στην οθόνη μέσω δέσμης ηλεκτρονίων τα οποία παράγονται στο πίσω μέρος της. Χαρακτηριστικό τους είναι ο μεγάλος όγκος. Οι έγχρωμες οθόνες CRT διαθέτουν τρεις πηγές ηλεκτρονίων, μία για το μπλε χρώμα, μία για το κόκκινο και μία για το πράσινο (RGB). Με την διαφοροποίηση στην ένταση κάθε χρώματος και τον συνδυασμό τους παράγονται όλα τα άλλα χρώματα.
Cursor (κέρσορας/δείκτης)
Όταν χρησιμοποιείτε έναν υπολογιστή με παραθυρικό λειτουργικό σύστημα υπάρχει στην οθόνη ένας δείκτης τον οποίο μπορείτε να κινήσετε με το ποντίκι. Αυτός ο δείκτης λέγεται κέρσορας. Θέση του κέρσορα λέγεται το τετράγωνο που αναβοσβήνει και στο οποίο γράφεται ο επόμενος χαρακτήρας που θα πληκτρολογήσετε σε έναν επεξεργαστή κειμένου.
Data mining (εξόρυξη δεδομένων)
Οι τεχνικές data mining επιτρέπουν την επεξεργασία δεδομένων, συνήθως αποθηκευμένων σε βάσεις δεδομένων OLAP, με σκοπό την ανεύρεση ενός ή περισσοτέρων μοτίβων με τα οποία διαφορετικά δεδομένα μπορούν να συσχετιστούν. Με αυτό τον τρόπο μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα ή πληροφορίες που πρωτίστως φαίνονταν να είναι άσχετες με τα χρησιμοποιούμενα δεδομένα. Με μια τεχνική data mining αποδείχτηκε ότι η κατανάλωση ενός πελάτη μιας εταιρίας τηλεπικοινωνιών σχετίζεται με το αν θα πληρώσει τον επόμενο λογαριασμό του.
Database (βάση δεδομένων)
Μια βάση δεδομένων είναι ένα σύνολο πληροφορίας το οποίο είναι οργανωμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι εύκολη η διαχείρισή του. Τυπικές χρήσεις μιας βάσης δεδομένων είναι η αναζήτηση στοιχείων, η συσχέτιση στοιχείων και η ενημέρωση στοιχείων. Συνήθως οι βάσεις δεδομένων αποτελούνται από πίνακες με πεδία και εγγραφές. Π.χ. ο πίνακας «μαθητές» έχει τα πεδία «ονοματεπώνυμο» και «τηλέφωνο», ενώ μία από τις εγγραφές του είναι η «Νάσος Δημητρίου, 2310123456». Οι πρώτες σύγχρονες βάσεις δεδομένων δημιουργήθηκαν τη δεκαετία του 1960.
DBMS
Ένα σύστημα διαχείρισης βάσης δεδομένων (DataBase Management System - DBMS) είναι ένα πρόγραμμα υπολογιστή σχεδιασμένο να διαχειρίζεται μια βάση δεδομένων, να επιτρέπει σε χρήστες την πρόσβαση σε αυτήν και να εκτελεί τις εντολές τους. Τυπικές δυνατότητες τέτοιων προγραμμάτων είναι η ταυτόχρονη πρόσβαση πολλών χρηστών (πολυεπεξεργασία), ο ορισμός δικαιωμάτων των χρηστών και η συντήρηση των δεδομένων της βάσης.
Defragment (ανασυγκρότηση)
Όταν ανοίγετε ένα αρχείο το λειτουργικό σύστημα ανοίγει την εγγραφή του στον πίνακα αρχείων, βλέπει σε ποια clusters μοιράζονται τα δεδομένα του αρχείου και αφού διαβάσει όλους τους clusters σας το εμφανίζει. Αν αυτοί οι clusters δεν είναι συνεχόμενοι τότε αργεί να εμφανιστεί το αρχείο. Καθώς ο χρήστης δημιουργεί νέα αρχεία και σβήνει παλαιότερα δημιουργούνται κενά στον σκληρό δίσκο, τα οποία έρχονται αργότερα να καταλάβουν νέα αρχεία. Όμως, αν τα νέα αρχεία είναι μεγαλύτερα από αυτά τα κενά, η συνέχειά τους γράφεται σε μακρινά clusters. Η λειτουργία ανασυγκρότησης βάζει όλα τα αρχεία σε συνεχόμενα clusters κάνοντας πολύ γρηγορότερη τη λειτουργία του υπολογιστή σας.
Desktop (επιφάνεια εργασίας)
Σύμφωνα με μια έξυπνη μεταφορά από τον παραδοσιακό χώρο γραφείου, όπου κάθε εργαζόμενος έχει πάνω στο γραφείο του όλα τα εργαλεία που χρειάζεται για να δουλέψει (ρολόι, σημειωματάριο, ημερολόγιο, έγγραφα, φακέλλους, κλπ), η οθόνη την οποία βλέπει ο χρήστης ανοίγοντας τον υπολογιστή του λέγεται desktop. Μια τυπική επιφάνεια εργασίας περιέχει την γραμμή εργασιών (πόσα έγγραφα έχετε ανοιχτά μπροστά σας), τον κάδο ανακύκλωσης και συντομεύσεις για έγγραφα και προγράμματα που θέλετε να βρίσκετε με μία κίνηση (αυτά που χρησιμοποιείτε πιο συχνά). Όπως ένα γραφείο είναι πιο εργονομικό αν είναι τακτοποιημένο, το ίδιο συμβαίνει και με την επιφάνεια εργασίας. Μερικά λειτουργικά συστήματα επιτρέπουν στο χρήστη να έχει περισσότερες από μία επιφάνειες εργασίας.
Digital Divide (ψηφιακό χάσμα)
Ένα έθνος που έχει αναπτύξει ΤΠΕ αποκτά πρόσβαση στην (παγκόσμια) πληροφορία και ικανότητα επικοινωνίας. Ένα άλλο έθνος που δεν έχει πρόσβαση στις ΤΠΕ (ψηφιακός αναλφαβητισμός) χωρίζεται με ένα ψηφιακό χάσμα (digital divide) από το προηγούμενο. Η Ευρωπαϊκή ένωση αλλά και τα Ηνωμένα Έθνη είναι φορείς ευαισθητοποιημένοι στο θέμα του ψηφιακού χάσματος και συνεχώς χρηματοδοτούν αναπτυσσόμενες χώρες για την ανάπτυξη ΤΠΕ καθώς χωρίς διακίνηση της πληροφορίας και επικοινωνίες δεν νοείται πλέον ανάπτυξη κρατών.
DirectX
To DirectX είναι ένα API για τον ορισμό και τη διαχείριση γραφικών και πολυμεσικών εφέ (ήχο, βίντεο) σε εφαρμογές όπως τα παιχνίδια, οι οποίες θα τρέξουν σε περιβάλλοντα Μicrosoft Windows. Το DirectX αποτελείται από 5 συστατικά στοιχεία, το DirectDraw για δισδιάστατα γραφικά, το Direct3D για τρισδιάστατα γραφικά, το DirectSound για ενσωμάτωση ήχου στα γραφικά, το DirectPlay για έλεγχο και, τέλος, το DirectInput για τον έλεγχο συσκευών εισόδου (input devices).
Download (κατέβασμα αρχείων)
Το download είναι η διαδικασία κατά την οποία «κατεβάζετε» (μεταφέρετε) ένα αρχείο στον υπολογιστή σας από έναν απομακρυσμένο υπολογιστή. Η διαδικασία αυτή πρέπει να έχει ξεκινήσει από εσάς – συνειδητά θέλετε αυτό το αρχείο από έναν απομακρυσμένο υπολογιστή να έρθει στον δικό σας. Το αρχείο αυτό συνήθως το κατεβάζετε από έναν άλλο υπολογιστή με τη χρήση internet πρωτοκόλλων όπως το FTP, το HTTP, κλπ. Ακόμα, κάποιος δεσμός σε μία ιστοσελίδα μπορεί να οδηγεί στην έναρξη της διαδικασίας όταν δείχνει σε κάποιο αρχείο και όχι σε μία άλλη ιστοσελίδα.
Download manager
Ο download manager είναι ένα πρόγραμμα το οποίο αναλαμβάνει να φέρει σε πέρας το κατέβασμα ενός ή περισσότερων αρχείων από το διαδίκτυο. Ο χρήστης ενός τέτοιου προγράμματος μπορεί να διακόψει τη λήψη ενός αρχείου και να τη συνεχίσει αργότερα, ή να προγραμματίσει ένα download για το βράδυ που δεν χρησιμοποιεί τον υπολογιστή του, κλπ. Ακόμη, ο download manager μπορεί να συνεργάζεται με τον browser ώστε να αναλαμβάνει αυτόματα το download συνδέσμων που παραπέμπουν σε αρχεία. Γνωστοί download managers είναι οι GoZilla και GetRight.
dpi
Ο όρος dpi (Dots Per Inch) είναι μονάδα μέτρησης ανάλυσης εικόνων. Μετρά τις εμφανιζόμενες κουκίδες ανά ίντσα (μία ίντσα είναι περίπου 2,5 εκατοστά). Όσο μεγαλύτερο το dpi τόσο πιο καθαρή και φυσική είναι η εικόνα. Ενδιαφέρει ιδιαίτερα όσους ασχολούνται με την ψηφιακή φωτογραφία και τις επαγγελματικές ψηφιακές εκτυπώσεις.
DSS (ΣΥΑ)
Τα Συστήματα Υποστήριξης Αποφάσεων (Decision Support Systems), ή ΣΥΑ (DSS), είναι πληροφοριακά συστήματα, τα οποία βοηθούν αποφασίζοντες (διευθυντές, άτομα με θέση ευθύνης) στο να πάρουν μια απόφαση. Επειδή οι αποφάσεις βασίζονται στην εύρεση και κατάλληλη ανάλυση των κατάλληλων δεδομένων τα συστήματα αυτά βασίζονται σε τεχνικές που προκύπτουν από τη θεωρία αποφάσεων και επεξεργάζονται-παρουσιάζουν στον αποφασίζοντα δεδομένα από μια ευρεία γκάμα πηγών (π.χ. οικονομικά στοιχεία της επιχείρησης, εκτιμήσεις για την πορεία της τιμής του μετάλλου, κλπ).
DVD
Το DVD (Digital Versatile Disc) είναι ο νεότερος τύπος CD ο οποίος προσφέρει χωρητικότητα της τάξης των 4,7 Gbytes δεδομένων. Αρχικά χρησιμοποιήθηκε για την αποθήκευση και διανομή ψηφιακών ταινιών καθώς χωρούσε άνετα μια ταινία διάρκειας 2 ωρών (ψηφιοποιημένη με το πρότυπο MPEG-2). Πλέον και αφού κυκλοφόρησαν οδηγοί εγγραφής DVD ενδέχεται πολύ σύντομα να αντικαταστήσουν τα παλιά CD. Τα DVD-Video περιέχουν ταινίες, τα DVD-ROM αναφέρονται σε DVD που περιέχουν δεδομένα ενώ τα DVD-RAM σε επανεγγράψιμα DVD δεδομένων. Τέλος, αντίστοιχα με τα CD, μπορεί να δείτε τους όρους DVD-R, DVD-RW για DVD εγγραφής και επανεγγραφής.
e-business (ηλεκτρονική επιχείρηση)
e-business είναι η ηλεκτρονική επιχείρηση, η οποία συνήθως δραστηριοποιείται στο Internet. Ο όρος e-business δεν περιλαμβάνει μόνο την αγοραπωλησία αγαθών και υπηρεσιών αλλά και την υποστήριξη πελατών ή/και συνεργατών. Παράδειγμα e-business είναι μια επιχείρηση χονδρικού εμπορίου, η οποία εισάγει προϊόντα κάνοντας τις παραγγελίες της με ηλεκτρονικό τρόπο, και ύστερα, πάλι με ηλεκτρονικό τρόπο, τα προωθεί στο λιανικό εμπόριο (π.χ. σούπερ μάρκετ).
e-commerse (ηλεκτρονικό εμπόριο)
e-commerce (EC) είναι το ηλεκτρονικό εμπόριο, δηλαδή η αγοραπωλησία αγαθών και υπηρεσιών με ηλεκτρονικό τρόπο κυρίως μέσω του Internet. Παράδειγμα εφαρμογής ηλεκτρονικού εμπορίου είναι εκείνη η εφαρμογή η οποία υποστηρίζει π.χ. ένα σούπερ μάρκετ και κάνει ηλεκτρονικά παραγγελίες από τους προμηθευτές του, αλλά και επιτρέπει στους καταναλωτές να κάνουν τα ψώνια τους μέσω του Internet.
e-learning (μάθηση από απόσταση)
Το e-learning προέρχεται από τον όρο electronic learning (ηλεκτρονική μάθηση) όμως συναντάται και ως εξ'αποστάσεως εκπαίδευση (distance learning). Η εξ'αποστάσεως εκπαίδευση επιτρέπει την πρόσβαση στο εκπαιδευτικό υλικό συνεχώς μέσω του Παγκόσμιου Ιστού - Internet. Το περιεχόμενο της εκπαιδευτικής ύλης μπορεί να απαρτίζεται από κείμενο, ήχο και βίντεο. Οι εκπαιδευόμενοι έχουν την δυνατότητα επικοινωνίας με τον Καθηγητή και τους συμμαθητές τους μέσω ασύγχρονης ή σύγχρονης επικοινωνίας, η τελευταία επιτρέπει τη δημιουργία εικονικών τάξεων (virtual classrooms), για την επίλυση αποριών αλλά και την ανταλλαγή απόψεων. Πολλά προγράμματα e-learning παρέχουν εργαλεία για την αξιολόγηση της απόδοσης και του βαθμού αφομοίωσης των γνώσεων των εκπαιδευομένων.
Embedded Systems (ενσωματωμένα συστήματα)
Τα ενσωματωμένα συστήματα αναφέρονται σε πληροφοριακά συστήματα τα οποία είναι πολύ μικρά και μπορούν να ενσωματωθούν σε συσκευές-εργαλεία-ανταλλακτικά ώστε να τους προσδώσουν μια προστιθέμενη αξία. Παραδείγματα embedded systems είναι συστήματα ελέγχου σε φρένα αεροσκαφών, σε πλυντήρια ρούχων και πιάτων, συστήματα πλοήγησης σε αυτοκίνητα και σε αεροσκάφη, και, πιο γνωστά, τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα. Συνήθως αυτά τα συστήματα έχουν απαιτητικές προδιαγραφές ασφάλειας και λειτουργίας όπως και μικρή υπολογιστική ισχύ και μνήμη.
EMEA
Ο όρος EMEA (Europe, Middle East and Africa) χρησιμοποιείται κυρίως από επιχειρηματίες πληροφορικής και αναφέρεται στις αγορές της Ευρώπης της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής.
EPROM/EEPROM
Η EPROM (erasable programmable read-only memory) είναι μια ROM η οποία μπορεί να σβηστεί και να επαναπρογραμματιστεί. Σβήνεται όταν έντονο υπεριώδες φως διαχυθεί μέσα στο τσιπ μέσω ενός ειδικού παραθύρου. Τέτοιο φως μπορεί να είναι το έντονο ηλιακό φως. Μία EPROM το περιεχόμενο της οποίας μπορεί να διαγραφεί με ηλεκτρικό τρόπο λέγεται EEPROM (electrical EPROM).
ERP (Σχεδιασμός Επιχειρησιακών Πόρων)
Ο όρος ERP (Enterprise resource planning) αναφέρεται σε ένα ευρύ φάσμα βιομηχανικών δραστηριοτήτων. Ένα σύστημα ERP υποστηρίζει αποφασίζοντες σε επιχειρησιακά θέματα όπως προγραμματισμό αγοράς υλικών, παραγωγής, διαχείριση αποθεμάτων και εφοδιαστικής αλυσίδας, παρακολούθηση παραγγελιών, ακόμα και εξυπηρέτηση πελατών. Ένα πιο ευρύ φάσμα υποστηριζόμενων διαδικασιών περιλαμβάνει διαχείριση ανθρωπίνων πόρων και οικονομικών της επιχείρησης. Διάσημα ERP είναι το γερμανικό SAP, το Ελληνικό Singular Enterprise, κλπ.
Ethernet
Ο όρος ethernet αναφέρεται σε ένα πρότυπο ενσύρματης σύνδεσης υπολογιστών για την δημιουργία τοπικών δικτύων. Έγινε αποδεκτό επίσημα ως IEEE πρότυπο με κωδική ονομασία 802,3 το 1985. Ο υπολογιστής συνδέεται με καλώδιο ethernet σε κάποιο hub ή ADSL router. Όσοι υπολογιστές συνδέονται πάνω στο ίδιο hub δημιουργούν ένα τοπικό δίκτυο ενώ όταν το hub ή κάποιος υπολογιστής συνδεθούν με καλώδιο ethernet σε έναν ADSL router αποκτούν πρόσβαση στο διαδίκτυο.
FAQ (συχνές ερωτήσεις)
Μια συλλογή ερωτήσεων που γίνονται συχνά πάνω σε κάποιο θέμα μαζί με τις απαντήσεις τους λέγεται FAQ (Frequently Asked Questions). Όταν επισκέπτεστε για πρώτη φορά έναν δικτυακό τόπο μπορεί να σας δημιουργούνται κάποια ερωτηματικά πάνω σε αυτά που γράφονται εκεί. Πριν στείλετε email σε κάποιον υπεύθυνο αναζητήστε τον δεσμό FAQ ώστε να δείτε αν τα ερωτηματικά σας είναι ανάμεσα σε αυτά που διατυπώνουν συχνότερα οι επισκέπτες του τόπου, οπότε και θα βρείτε κατευθείαν τις απαντήσεις.
FAT
Ο πίνακας αρχείων ή FAT (File Allocation Table) διατηρεί μια λίστα από τα αρχεία που είναι αποθηκευμένα σε ένα σκληρό δίσκο και συσχετίζει κάθε αρχείο με τις αποθηκευτικές μονάδες (clusters) τις οποίες καταλαμβάνει. Τα clusters τα οποία καταλαμβάνει το αρχείο δεν είναι αναγκαστικά γειτονικά. Το λειτουργικό σύστημα συντηρεί το FAT και δημιουργεί ή σβήνει εγγραφές όταν ο χρήστης δημιουργεί ή καταστρέφει αρχεία αντίστοιχα. Το FAT έγινε γνωστό από το DOS και τα Windows 95 και προέβλεπε εγγραφές μήκους 16 bits, άρα για μέγεθος cluster 2.096 bytes χαρτογραφούσε δίσκο μεγέθους μέχρι 128 Mbytes ενώ για το πλέον μη πρακτικό μέγεθος cluster 8.192 bytes το επιτρεπτό μέγεθος του δίσκου έφτανε στα 512 MBytes. Πιο μοντέρνο το FAT32 (32 bit) επέτρεπε τη χρήση σκληρών δίσκων μεγέθους μέχρι 2 terabytes (2.000 GBytes).
FIPA (Foundation for Intelligent Physical Agents)
Είναι η επιτροπή που διαμορφώνει τα πρότυπα στον χώρο της τεχνολογίας πρακτόρων. Η FIPA υπάγεται στην κοινωνία της πληροφορίας της IEEE από τις 8 Ιουνίου του 2005 και προωθεί την τεχνολογία πρακτόρων και την διαλειτουργία τους με άλλες τεχνολογίες. Δείτε περισσότερα στο δικτυακό της τόπο εδώ
Firewall
Το firewall είναι πρόγραμμα προστασίας από δικτυακές επιθέσεις αλλά και από προσπάθειες υποκλοπής των δεδομένων του υπολογιστή σας. Χρησιμοποιώντας ένα τέτοιο πρόγραμμα μπορείτε να ελέγξετε ποια από τα προγράμματά σας έχουν άδεια να προσπελαύνουν το Internet (π.χ. Internet Explorer, Outlook) και ποια να δέχονται κλήσεις από το Internet (π.χ. Messenger). Άρα είναι και πρόγραμμα που σας δίνει μεγαλύτερο έλεγχο πάνω στις δικτυακές κινήσεις που γίνονται από τον υπολογιστή σας.
Flash memory
Είναι μια μνήμη η οποία διατηρεί τα δεδομένα ανέπαφα και μετά την παύση λειτουργίας της. Είναι ένα είδος ROM στο οποίο μπορούμε να γράψουμε και να σβήσουμε δεδομένα. Τα δεδομένα οργανώνονται σε περιοχές (sections) έτσι ώστε μια περιοχή να μπορεί να σβηστεί με μία κίνηση (flash). Μνήμες flash χρησιμοποιούνται ώστε να ανταλλάσονται δεδομένα μεταξύ φορητών υπολογιστών καθώς έχουν πολύ μικρό μέγεθος και συνδέονται σε USB θύρες. Κατά κάποιο τρόπο έχουν αντικαταστήσει τις δισκέτες. Ακόμα χρησιμοποιούνται ευρέως για την αποθήκευση φωτογραφιών στις σύγχρονες ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές.
Font
Μια γραμματοσειρά είναι ένα σύνολο εκτυπώσιμων χαρακτήρων με συγκεκριμένο στυλ και μέγεθος. Επίσης, υπάρχουν οικογένειες γραμματοσειρών (typeface families). Οι πιο γνωστές τέτοιες οικογένειες είναι οι Arial και Times New Roman. Μια συγκεκριμένη γραμματοσειρά είναι η Arial μεγέθους 10 έντονα. Άλλη είναι η Times New Roman μεγέθους 12, κλπ. Όταν επεξεργάζεστε ένα κείμενο σε κάποιον επεξεργαστή κειμένου, όπως το Microsoft Word, μπορείτε να επιλέξετε από μία ευρεία γκάμα γραμματοσειρών για την εμφάνιση των γραμμάτων. Διάφορες εταιρίες και ιδιώτες δημιουργούν τις δικές τους γραμματοσειρές και ο αριθμός τους σύμφωνα με την Adobe ξεπερνά τις 30.000 σήμερα.
Forum (φόρουμ)
Είναι μια ομάδα συζήτησης στο internet. Κάθε συμμετέχοντας μπορεί να διατυπώσει ένα ερώτημα ή θέμα συζήτησης (ζήτημα) και από κει και πέρα καθένας μπορεί να διατυπώσει τη γνώμη του για το ζήτημα ή για μια από τις γνώμες που έχουν ήδη διατυπωθεί. Έτσι δημιουργείται ένα δένδρο για κάθε συζήτηση το οποίο έχει σαν ρίζα το ζήτημα και κάθε γνώμη σχηματίζει το δικό της κλαδί.
FPS
Είναι τα βιντεοπαιχνίδια δράσης πρώτου προσώπου (First Person Shooter). Χαρακτηριστικό τους είναι ότι βάζουν τον παίκτη ακριβώς στη θέση του ήρωα που ενσαρκώνει. Έτσι πέρα από την τρισδιάστατη πίστα ο παίκτης βλέπει από τον εαυτό του μόνο τα χέρια του. Αυτού του τύπου τα παιχνίδια εμφανίστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 90 με πρώτους εκπρόσωπους τα θρυλικά Doom και Wolfenstein. Χαρακτηριστικό τους ο ρεαλισμός και, τελευταία, η πολλή βία.
FPS (καρέ ανά δευτερόλεπτο)
O όρος FPS (Frames per second) αναφέρεται στο ρυθμό δειγματοληψίας σταθερών εικόνων (καρέ) στην εγγραφής ή αναπαραγωγή βίντεο. Για να έχουμε ομαλή αναπαραγωγή του βίντεο, χρειάζεται ρυθμός δειγματοληψίας τουλάχιστον 20 FPS. Ο όρος αυτός, όπως καταλαβαίνετε, χρησιμοποιείται για να αποδώσουμε την ποιότητα ενός βίντεο. Όσο πιο πολλά FPS τόσο καλύτερη είναι η ποιότητά του.
Freeware
Το freeware δεν πρέπει να συγχέεται με το ελεύθερο λογισμικό (free software ή open source). Freeware είναι προγράμματα που διατίθενται δωρεάν για προσωπική χρήση. Δεν επιτρέπεται λοιπόν η τροποποίηση, η χρήση τους ή η μεταπώλησή τους σε τρίτους. Συνήθως ο δημιουργός τους διατηρεί τα δικαιώματα εκμετάλλευσης (copyright) και δεν είναι διαθέσιμος ο πηγαίος κώδικάς τους ώστε άλλοι να μπορούν να τα τροποποιήσουν. Πολλές φορές εταιρίες διανέμουν ως freeware περιορισμένες εκδόσεις εμπορικών πακέτων.
FSB
Το FSB (ή Front Side Bus) είναι ο δίαυλος που συνδέει την Αριθμητική Λογική Μονάδα (CPU) ενός υπολογιστή με την μνήμη. Η ταχύτητα του διαύλου αυτού ορίζει τη μέγιστη ταχύτητα πρόσβασης του επεξεργαστή στα δεδομένα. Δηλαδή εάν κάποιος αγοράσει μνήμη ταχύτερη από την ταχύτητα του FSB τότε η μνήμη θα δουλεύει στην ταχύτητα του FSB.
Gateway (υπολογιστής πύλη)
Κάθε IP πακέτο περιέχει και τη διεύθυνση IP του αποστολέα και του παραλήπτη. Οποιοδήποτε πακέτο στέλνεται πρώτα σε έναν υπολογιστή πύλη (gateway). Η πύλη διαβάζει τη διεύθυνση προορισμού και διαβιβάζει το πακέτο σε μια παρακείμενη πύλη που διαβάζει στη συνέχεια τη διεύθυνση προορισμού και ούτω καθ'εξής σε ολόκληρο το διαδίκτυο έως ότου το πακέτο φτάσει σε μια πύλη στην περιοχή της οποίας ανήκει η διεύθυνση του υπολογιστή παραλήπτη. Εκείνη η πύλη διαβιβάζει έπειτα το πακέτο άμεσα στον συγκεκριμένο υπολογιστή. Έτσι για παράδειγμα το δίκτυο ενός πανεπιστημίου βλέπει το διαδίκτυο μέσω μιας πύλης. Ομοίως, ένας παροχέας internet όπως ο Otenet έχει τη δική του πύλη στο διαδίκτυο.
gif
H μορφή αποθήκευσης εικόνων gif (Graphic Interchange Format) αναπτύχθηκε από την Compuserve. H μορφή gif χρησιμοποιεί μια τεχνική, η οποία δεν αποθηκεύει το χρώμα του κάθε pixel (όπως η μορφή bmp) αλλά ομάδων pixels, καθώς συνήθως πολλά γειτονικά pixels έχουν το ίδιο χρώμα. Ακόμα, παρόλο που επιτρέπει παλέτα 16 εκατομμυρίων χρωμάτων, μόνο 256 από αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν μέσα στην εικόνα (άρα μειώνεται η ποιότητά της αν αρχικά είχε περισσότερα). Σε αντίθεση με το bmp το μέγεθος του αρχείου αλλάζει ανάλογα με την ποσότητα των χρωμάτων και την ύπαρξη περιοχών με ίδιο χρώμα.
GIS
Τα γεωγραφικά πληροφοριακά συστήματα, ή GIS (geographical information systems), είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση πληροφοριακών συστημάτων τα οποία είναι ικανά να συγκεντρώνουν, να επεξεργάζονται, να τροποποιούν και να παρουσιάζουν δεδομένα, τα οποία αναφέρονται σε γεωγραφικές περιοχές. Τα GIS χρησιμοποιούνται για πρόβλεψη καιρού, προγραμματισμού χρήσης γης κ.α.. Στα GIS η πληροφορία συσχετίζεται με γεωγραφικές συντεταγμένες με μια διαδικασία που λέγεται geocoding (γεω-κωδικοποίηση). Μια από τις βασικές τους ιδιότητες είναι η ικανότητα να απεικονίζουν πληροφορίες πάνω σε χάρτες.
Gorgias
Ο Gorgias είναι μία πλατφόρμα βασισμένη στην Prolog για εξαγωγή συμπερασμάτων χρησιμοποιώντας επιχειρηματολογία. Δείτε περισσότερα στο δικτυακό του τόπο εδώ.
GPS
Το GPS (Global Positioning System) είναι ένα σύστημα εύρεσης της θέσης του χρήστη πάνω στη γη (εύρεση συντεταγμένων). Δημιουργήθηκε από το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ αλλά πλέον χρησιμοποιείται και για εμπορικούς σκοπούς πέρα από στρατιωτικούς. Στηρίζεται σε ένα σμήνος 24 δορυφόρων και σε κατάλληλο λογισμικό για την εύρεση του στίγματος του χρήστη με ακρίβεια 10 μέτρων περίπου. Μπορεί να υπολογίσει ακόμα και το ύψος από την επιφάνεια της γης. Για να το χρησιμοποιήσει κάποιος πρέπει να αγοράσει μια ειδική συσκευή η οποία μπορεί να συνδεθεί με τον υπολογιστή, το PDA κ.α.. Μέχρι το 2008 θα είναι επιχειρησιακό και το Ευρωπαϊκό αντίστοιχο σύστημα που λέγεται galileo.
Hardware (υλικό)
Το υλικό αποτελεί την φυσική πλευρά των υπολογιστών. Σε αντίθεση με το λογισμικό, το υλικό μένει πάντα σταθερό. Έτσι στον ίδιο υπολογιστή μπορείτε να εγκαταστήσετε διαφορετικά προγράμματα αλλά το υλικό του θα μείνει το ίδιο. Στο υλικό, πέρα από την γνωστή κεντρική μονάδα του υπολογιστή, συμπεριλαμβάνονται όλες οι ηλεκτρονικές συσκευές και τα εξαρτήματά τους (καλώδια, ποντίκια, κάρτες οθόνης, πληκτρολόγια, οθόνες, μόντεμ, εκτυπωτές, τηλέφωνα, κλπ).
HDD
Ο σκληρός δίσκος (hard disk drive ή απλά hard disk) είναι ηλεκτρομαγνητικά φορτισμένοι δίσκοι μαζί με τον οδηγό που διαβάζει και γράφει σε αυτούς ψηφιακά δεδομένα. Ένας σύγχρονος σκληρός δίσκος χωράει μερικές δεκάδες gigabytes. Χρησιμοποιείται από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές σαν μέσο αποθήκευσης προγραμμάτων και δεδομένων. Όταν εγκαθιστάτε ένα πρόγραμμα στον υπολογιστή σας, ουσιαστικά, αυτό γράφεται στον σκληρό δίσκο. Στον σκληρό δίσκο αποθηκεύετε τα έγγραφά σας. Η πληροφορία που γράφεται στον σκληρό δίσκο παραμένει στη θέση της ακόμα και όταν κλείσετε τον υπολογιστή (σε αντίθεση με τη RAM). Οι καλοί σκληροί δίσκοι έχουν γρήγορες ταχύτητες εγγραφής/ανάγνωσης δεδομένων.
HMI (Human-Machine Interface)
Ο όρος HMI αναφέρεται στην αλληλεπίδραση ανθρώπου μηχανής. Μια συνήθης τέτοια διεπαφή είναι το πληκτρολόγιο και το ποντίκι με την οθόνη και τα ηχεία.
Homepage (1)
Η βασική και πρώτη ιστοσελίδα κάθε δικτυακού τόπου λέγεται homepage. Κάθε δημιουργός δικτυακών τόπων προσέχει ώστε το homepage να έχει δεσμούς προς όλες τις σελίδες του τόπου, να είναι ελκυστικό και να περιγράφει τους σκοπούς του τόπου. Η σελίδα αυτή εμφανίζεται όταν γράφετε την διεύθυνση ενός τόπου στον browser σας (π.χ. www.google.com.gr, www.yahoo.gr, κλπ).
Homepage (2)
Το homepage είναι η πρώτη ιστοσελίδα που εμφανίζεται όταν ανοίγετε τον browser σας. Κάθε browser όταν εγκαθίσταται ορίζει την πρώτη σελίδα (homepage) που βλέπετε να δείχνει στην πύλη της εταιρίας που σας τον προμήθευσε. Εσείς όμως μπορείτε να επιλέξετε την σελίδα που σας βολεύει ως πρώτη. Πολλοί χρησιμοποιούν σελίδες αναζήτησης ως homepage (όπως Google, Yahoo, κλπ), ενώ άλλοι ειδησεογραφικές πύλες (όπως in.gr, pathfinder.gr, eone.gr, κλπ)
HTML (HyperText Markup Language)
Μια γλώσσα η οποία επιτρέπει την εισαγωγή κειμένου, εικόνων, κλπ μέσα σε ετικέτες (tags) οι οποίες χαρακτηρίζουν το πώς πρέπει να μορφοποιηθεί πριν δειχθεί στον χρήστη και που επίσης επιτρέπει τη συσχέτιση κειμένου με δεσμούς (υπερκείμενο - hypertext). Στα Ελληνικά έχει αποδωθεί και ως "Γλώσσα Σήμανσης Υπερκειμένου". Τα αρχεία HTML συνήθως έχουν τις καταλήξεις ".html" ή ".htm".
Hub
Το hub είναι μια συσκευή στην οποία μπορούν να συνδεθούν πολλοί υπολογιστές και περιφερειακά (π.χ. εκτυπωτές). Ένα Ethernet hub, για παράδειγμα, περιέχει πολλές θύρες όπου μπορούν να συνδεθούν υπολογιστές με κάρτες δικτύου Ethernet. Η λειτουργία του hub είναι το να αντιγράφει σε όλες τις θύρες του όσα πακέτα δεδομένων λαμβάνει. Τελευταία κυκλοφορούν και USB hubs όπου μπορούν να συνδεθούν πολλές συσκευές USB ή υπολογιστές μέσω θυρών USB.
IaaS (Infrastructure as a Service)
Η Υποδομή ως Υπηρεσία (IaaS) είναι η πιο απλή μορφή υπηρεσίας υπολογιστικού νέφους, όπου οι πάροχοι προσφέρουν ένα σύννεφο υπολογιστών, πιο συχνά ως εικονικές μηχανές, τους οποίους στήνουν όπως θέλουν οι χρήστες και μετά τους χρησιμοποιούν. Έτσι εάν κάποιος αγοράσει ένα μηχάνημα μέσω μιας τέτοιας υπηρεσίας πρέπει να το στήσει από την αρχή (να του περάσει λειτουργικό σύστημα, προγράμματα, κλπ), και μετά το χρησιμοποιεί σαν έναν καινούργιο υπολογιστή που όμως βρίσκεται κάπου μέσα στο υπολογιστικό σύννεφο. Συνήθως ο χρήστης μπορεί να διαλέξει πόση μνήμη (RAM) θέλει, πόσο χώρο σε σκληρό δίσκο, τι ταχύτητα σύνδεσης στο internet, κλπ.
ICT (ΤΠΕ)
Ο όρος Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (ΤΠΕ) ή Informationn and communications Technology (ICT) περιλαμβάνει όλες εκείνες τις τεχνολογίες οι οποίες χρησιμοποιούνται για την δημιουργία τηλεπικοινωνιακών συσκευών ή εφαρμογών (π.χ. ραδιόφωνα, τηλεοράσεις, κινητά τηλέφωνα, υπολογιστές και δίκτυα, δορυφορικά συστήματα, κλπ) όπως και τις διάφορες υπηρεσίες που σχετίζονται με αυτές (π.χ. βιντεοτηλεφωνία, μάθηση από απόσταση, τηλε-ιατρική, κλπ).
IDE (Integrated Development Environment)
Το ολοκληρωμένο περιβάλλον ανάπτυξης λογισμικού (IDE) είναι ένα γραφικό περιβάλλον το οποίο έχει στόχο να βοηθήσει το χρήστη του να γράψει προγράμματα για μια συγκεκριμένη γλώσσα προγραμματισμού (ή καμιά φορά και για περισσότερες από μία). Ένα IDE συνήθως περιλαμβάνει έναν επεξεργαστή κειμένου ο οποίος δείχνει με συγκεκριμένο τρόπο (π.χ. χρωματίζοντας κάποιες λέξεις της γλώσσας προγραμματισμού με συγκεκριμένο χρώμα) τον πηγαίου κώδικα βοηθώντας τον προγραμματιστή να γράψει σωστά προγράμματα. Επίσης, μπορεί να περιλαμβάνει εργαλεία αποσφαλμάτωσης του κώδικα, γραφικά εργαλεία για την μοντελοποίηση του λογισμικού και για την σχεδίαση της διεπαφής με τον χρήστη, όπως και αυτόματη παραγωγή κώδικα από αυτά.Πολύ γνωστό IDE είναι το eclipse για την γλώσσα Java ή την C/C++
IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers)
Η IEEE ξεκίνησε σαν το Ινστιτούτο Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μηχανικών στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και έχει αναδειχτεί ως η ηγέτιδα επαγγελματική παγκόσμια οργάνωση των ειδικοτήτων αυτών. Στην πληροφορική έχει εξέχουσα παρουσία καθώς το κομμάτι της της κοινωνίας των υπολογιστών εκδίδει έγκυρα επιστημονικά περιοδικά. Δείτε τον δικτυακό της τόπο εδώ και αυτόν του Ελληνικού της παραρτήματος εδώ.
Information System (πληροφοριακό σύστημα)
Ένα πληροφοριακό σύστημα περιλαμβάνει ένα ή περισσότερα προγράμματα, έναν ή περισσότερους υπολογιστές, καλώδια, συσκευές, συνδέσεις και χρησιμοποιείται για την απόκτηση, την αποθήκευση, την επεξεργασία, την διαχείριση, την μετακίνηση, τον έλεγχο, την παρουσίαση, την επιλογή, την ανταλλαγή, την εκπομπή ή αποδοχή πληροφορίας (φωνής, δεδομένων, εικόνων, κλπ). Έτσι ένα πληροφοριακό σύστημα διαχείρισης λογιστικών στοιχείων για μία εταιρία μπορεί να περιλαμβάνει ένα λογιστικό πρόγραμμα, ένα δίκτυο υπολογιστών με έναν server και μερικούς clients, τα καλώδια και τις συσκευές που συνδέουν τους υπολογιστές και μία ADSL σύνδεση με το internet.
Instant Messaging (IM)
Ο όρος εκφράζει τη δυνατότητα να διατηρούμε επαφές (με φίλους, συνεργάτες, γνωριμίες) μέσω του διαδικτύου και όταν αυτές είναι on-line (συνδεδεμένες με το δίκτυο) να μπορούμε να τους στείλουμε ένα μήνυμα το οποίο θα το δουν άμεσα. Η άμεση αυτή ανταλλαγή μηνυμάτων μπορεί να οδηγήσει σε ένα διάλογο. Συνήθως τα μηνύματα που ανταλλάσονται είναι κείμενα, αλλά σύγχρονοι ΙΜs διαθέτουν δυνατότητα ανταλλαγής μηνυμάτων φωνής ή βίντεο και επιτρέπουν την ανταλλαγή αρχείων μεταξύ των χρηστών. Τα πιο δημοφιλή προγράμματα IM είναι τα MSN messenger, ICQ, trillian και Yahoo messenger. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για γνωριμίες μέσω του διαδικτύου.
IP (Internet Protocol)
Το πρωτόκολλο (IP) Διαδικτύου είναι το πρωτόκολλο εκείνο που ορίζει τη διαδικασία με την οποία τα δεδομένα αποστέλλονται από έναν υπολογιστή σε έναν άλλο στο Internet. Σύμφωνα με αυτό, κάθε υπολογιστής στο διαδίκτυο έχει τουλάχιστον μια διεύθυνση IP που τoν προσδιορίζει μεμονωμένα από όλους τους άλλους υπολογιστές. Όταν στέλνετε ή λαμβάνετε δεδομένα (π.χ. emails), αυτά χωρίζονται σε μικρά πακέτα. Κάθε ένα από αυτά τα πακέτα περιέχει και τη διεύθυνση IP του αποστολέα και του παραλήπτη. Ο τελευταίος συνθέτει τα εισερχόμενα πακέτα ώσπου να δημιουργήσει ολόκληρο το μήνυμα το οποίο παρουσιάζει στην εφαρμογή που το περιμένει (π.χ. τα email παρουσιάζονται στο Outlook).
IrDA (θύρα υπερύθρων)
Το πρωτόκολλο IrDA μεταφοράς δεδομένων μέσω υπέρυθρων ακτίνων πήρε το όνομα της εταιρίας που το πρωτοκατασκεύασε (Infrared Data Association). Με τη θύρα υπέρυθρων ακτίνων μεταφέρονται δεδομένα από μια συσκευή σε μια άλλη με ασύρματο τρόπο. Ο περιορισμός που τίθεται είναι να είναι οι δύο συσκευές κοντά η μία στην άλλη και να μην παρεμβάλλεται κάποιο εμπόδιο ανάμεσά τους. Η πιο συνηθισμένη περίπτωση τέτοιας σύνδεσης είναι του φορητού υπολογιστή με το κινητό τηλέφωνο. Η ταχύτητα της υπέρυθρης σύνδεσης φτάνει τα 4 Mbps.
ISP (παροχέας διαδικτύου)
Ένας Internet Service Provider (ISP) είναι μια επιχείρηση που παρέχει σε άτομα ή άλλες εταιρίες πρόσβαση στο Διαδίκτυο, ενώ συχνά παρέχει και άλλες σχετικές υπηρεσίες όπως τη φιλοξενία ιστοσελίδων και την παροχή διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Οι ISP διαθέτουν τον εξοπλισμό και τις τηλεπικοινωνιακές γραμμές που τους επιτρέπουν να διατηρούν τη δική τους πύλη στο διαδίκτυο και να προσφέρουν τις δυνατόν υψηλότερες ταχύτητες σύνδεσης στους πελάτες τους. Οι γνωστότεροι ISP στη χώρα μας είναι οι Otenet, Forthnet, Internet Hellas κ.α.
IT (ΤΠ)
Ο όρος Τεχνολογία της Πληροφορίας (ΤΠ) ή Information Technology (IT) περιλαμβάνει όλες εκείνες τις τεχνολογίες οι οποίες χρησιμοποιούνται για την δημιουργία, αποθήκευση, ανταλλαγή και χρήση της πληροφορίας σε όποια μορφή και αν βρίσκεται αυτή (δεδομένα, συνδιαλέξεις, εικόνες, βίντεο). Είναι δηλαδή όλες εκείνες οι τεχνολογίες που έφεραν την επανάσταση της πληροφορικής και των υπολογιστών.
JADE (Java Agent Development Environment)
Το JADE (περιβάλλον ανάπτυξης πρακτόρων στην Java) είναι μία από τις καλύτερες πλατφόρμες για την ανάπτυξη συστημάτων πολλαπλών πρακτόρων. Yλοποιεί τα πρότυπα της FIPA kai eίναι ανοιχτό λογισμικό το οποίο μπορείτε ελεύθερα να χρησιμοποιήσετε. Βρείτε το εδώ.
Java
Η Java είναι μια σύγχρονη γλώσσα αντικειμενοστραφούς προγραμματισμού η οποία δημιουργήθηκε το 1995 από την Sun Microsystems. Η μεγάλη επιτυχία που γνώρισε αμέσως οφείλεται στην ικανότητά της να είναι ανεξάρτητη πλατφόρμας εκτέλεσης (το ίδιο αρχείο τρέχει και σε Linux και σε Windows), στην ευκολία εκμάθησης, στην ιδιότητά της να μην ξεφεύγει από τον χώρο μνήμης που είναι διαθέσιμος και την ομοιότητά της με την πασίγνωστη C++.
Javascript
Η JavaScript είναι μια μεταφραζόμενη γλώσσα προγραμματισμού, ή γλώσσα scripting όπως αποκαλούνται τέτοιες γλώσσες. Δημιουργήθηκε από τη Netscape και δεν πρέπει να συγχέεται με την Java παρότι χρησιμοποιεί κάποιες από τις ιδέες της τελευταίας. Χρησιμοποιείται για τη δημιουργία σελίδων στο Internet όταν είναι επιθυμητή η δημιουργία ειδικών εφέ. Υποστηρίζεται από το σύνολο των φυλλομετρητών (browsers) όπως τους Interent Explorer, Mozilla, Netscape Navigator.
JDBC
Το JDBC (Java DataBase Connectivity) είναι ένα προτυποποιημένο API για την προσπέλαση μιας βάσης δεδομένων από την γλώσσα προγραμματισμού Java. Έτσι, όπως με την SQL μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα ερώτημα για μια οποιαδήποτε βάση δεδομένων, με το JDBC μπορούμε να συνδέσουμε το πρόγραμμά μας με οποιοδήποτε πρόγραμμα διαχείρισης βάσης δεδομένων, να εκτελέσουμε το SQL ερώτημά μας και να πάρουμε πίσω στο πρόγραμμά μας τα αποτελέσματα με έναν προκαθορισμένο τρόπο.
jpg
Ο αλγόριθμος συμπίεσης εικόνων JPEG (Joint Photographic Experts Group) δημιουργήθηκε από ομάδα εργασίας του Διεθνούς Οργανισμού Τυποποίησης (ISO). Μολονότι οι εικόνες μπορούν να συμπιεστούν κατά 95%, υπάρχει ένα μικρό ποσοστό δεδομένων που χάνεται κατά τη συμπίεση (μείωση ποιότητας της εικόνας). jpg είναι η κατάληξη αρχείων εικόνων που έχουν συμπιεστεί με JPEG και μαζί με τη μορφή gif είναι τα πιο διαδεδομένα πρότυπα μεταφοράς αρχείων εικόνων στο Internet.
LAN (τοπικό δίκτυο)
Ένα τοπικό δίκτυο ή LAN (Local Area Network) είναι μια ομάδα υπολογιστών και άλλων συσκευών (π.χ. εκτυπωτές) οι οποίοι μοιράζονται μια γραμμή επικοινωνίας. Το πιο μικρό τοπικό δίκτυο είναι αυτό που δημιουργούν δύο απευθείας συνδεδεμένοι υπολογιστές. Στα μεγαλύτερα τοπικά δίκτυα οι υπολογιστές συνδέονται μέσω hubs. Ένα τοπικό δίκτυο μπορεί να συνδεθεί στο internet μέσω ενός router (π.χ. ADSL router), ή ενός υπολογιστή που παίζει το ρόλο του router (με PSTN σύνδεση με το δίκτυο). Η πλέον διαδεδομένη τεχνολογία δημιουργίας LAN είναι η Ethernet.
Laptop/notebook (φορητός υπολογιστής)
Με τους όρους αυτούς αναφερόμαστε σε φορητούς υπολογιστές, δηλαδή υπολογιστές που είναι εύκολοι στη μεταφορά τους με μία τσάντα. Ο όρος laptop σημαίνει κυριολεκτικά κάτι που βάζουμε πάνω στα γόνατά μας. Ένας τυπικός τέτοιος υπολογιστής είναι αναδιπλούμενος και έχει οθόνη τεχνολογίας TFT.
LCD (οθόνη υγρών κρυστάλλων)
Οι οθόνες LCD (Liquid Crystal Display) είναι επίπεδες καθώς για την απεικόνιση δεδομένων χρειάζονται μόνο δύο φύλλα πολωτικού υλικού ανάμεσα στα οποία τοποθετούνται υγροί κρύσταλλοι. Οι κρύσταλλοι είτε αφήνουν το φως να περάσει είτε όχι. Ειδική περίπτωση οθονών LCD είναι οι σύγχρονες TFT. Χαρακτηριστικό των οθονών LCD σε σχέση με τις οθόνες CRT είναι το μικρό τους μέγεθος (κάδρα με βάθος εκατοστού).
Link (δεσμός)
Οι δεσμοί είναι που έκαναν το Internet τόσο διάσημο και χρήσιμο σε αυτούς που το χρησιμοποιούν. Είναι η ικανότητα του χρήστη ενώ διαβάζει ένα κείμενο να μπορεί να αναζητά περισσότερες πληροφορίες για κάποιες από τις έννοιες που βλέπει αν αυτές είναι σε μορφή υπερκειμένου (είναι υπογραμμισμένη και/ή βγάζει χεράκι ο browser). Το σημείο στο οποίο μεταφέρει ο browser τον χρήστη μετά από ένα κλικ σε ένα δεσμό μπορεί να είναι ένας διαφορετικός δικτυακός τόπος. Για αυτό και το world wide web έχει αυτή την ονομασία, οι συνδέσεις μεταξύ των σελίδων είναι τόσο πυκνές που δημιουργούν έναν παγκόσμιο ιστό.
Logistics
Οι ειδικοί στον χώρο των logistics χρησιμοποιούνται από εταιρίες, οργανισμούς και στρατούς για να αποφασίσουν πως και πότε θα μετακινήσουν αποθέματα/εμπορεύματα/πρώτες ύλες στο σημείο που θα είναι χρήσιμα. Πιο συγκεκριμένα, ο χώρος των logistics ασχολείται με την εξασφάλιση μιας σταθερής ροής πρώτων υλών, εμπορευμάτων και προϊόντων σε μια εφοδιαστική αλυσίδα με τη χρήση οχημάτων και αποθηκών. Τα logistics χρησιμοποιούνται από συστήματα SCM. Στον χώρο των logistics εντάσσεται και το πρόβλημα της σωστής δημιουργίας και διαχείρισης γραμμών εφοδιασμού σε καιρό πολέμου για έναν στρατό.
Microchip/chip
Ένα μικροτσίπ, ή απλά τσιπ, είναι μια μονάδα αποτελούμενη από ηλεκτρονικά κυκλώματα η οποία βασίζεται κυρίως σε σιλικόνη. Υπάρχουν τσιπ (ή και αλλιώς ολοκληρωμένα κυκλώματα) που υλοποιούν λογική (π.χ. επεξεργαστές), άλλα που υλοποιούν μια μνήμη (π.χ. RAM), άλλα που περιλαμβάνουν λογική και μνήμη και τέλος τσιπ ειδικού σκοπού (όπως μετατροπείς αναλογικού σήματος σε ψηφιακού).
MIS
Τα συστήματα πληροφόρησης της διοίκησης, MIS (Management Information Systems), αναφέρονται σε πληροφοριακά συστήματα τα οποία παρέχουν σε διευθυντές εργαλεία για την οργάνωση, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση των τμημάτων τους. Τέτοια συστήματα χρησιμοποιούν μοντέλα πρόβλεψης, εφαρμογές διαχείρισης ανθρώπινων πόρων, συστήματα υποστήριξης αποφάσεων κλπ. Τα πρώτα τέτοια συστήματα υπολόγιζαν μισθοδοσίες.
MMORPG
Η σύγχρονη εκδοχή του MUD. Τα MMORPG (Massive Multiplayer Online RPG) είναι RPG που επιτρέπουν χιλιάδες παικτών να παίζουν σε έναν φανταστικό-εικονικό κόσμο, ο οποίος εξελίσσεται δυναμικά ανάλογα με τις κινήσεις των παικτών. Εμφανίστηκαν στα τέλη της δεκαετίας του 90 και ουσιαστικά επιτρέπουν στους παίκτες να «ενσαρκώσουν» έναν χαρακτήρα ο οποίος εξελίσσεται σε ένα εικονικό περιβάλλον. Τα MMORPG έχουν προκαλέσει και το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας, συγκεκριμένα των οικονομολόγων και των κοινωνιολόγων.
Moore's Law (νόμος του Moore)
Ο Moore ήταν ένας από τους ιδρυτές της Intel. Το 1965 παρατήρησε ότι ο αριθμός των τρανσίστορ ανά τετραγωνική ίντσα ολοκληρωμένου κυκλώματος διπλασιαζόταν κάθε χρόνο. Έτσι διατύπωσε την εκτίμηση ότι αυτός ο ρυθμός θα συνεχιζόταν για το άμεσο μέλλον (επόμενες δεκαετίες). Με το πέρασμα του χρόνου ο νόμος του Moore τροποποιήθηκε καθώς αποδείχτηκε ότι ο αριθμός των τρανσίστορ ανά τετραγωνική ίντσα ολοκληρωμένου διπλασιάζεται ανά 18 μήνες. Ο νόμος του Moore αναμένεται να είναι αληθής μέχρι το 2030.
motherboard
Η μητρική πλακέτα είναι μια βάση πάνω στην οποία μπορούν να τοποθετηθούν όλα εκείνα τα ολοκληρωμένα κυκλώματα - εξαρτήματα που συνθέτουν τον ηλεκτρονικό υπολoγιστή. Τέτοια είναι ο επεξεργαστής (CPU), η μνήμη (RAM), η κάρτα γραφικών, η κάρτα δικτύου, ο σκληρός δίσκος, κ.α.. Διαθέτει υποδοχές οι οποίες είναι εξωτερικές όπως οι USB, πληκτρολόγιου και τροφοδοσίας ρεύματος. Οι καλές μητρικές διακρίνονται για την ταχύτητα του διαύλου (bus) που συνδέει τις κάρτες με τη μνήμη και τον επεξεργαστή, ενώ σχεδόν όλες, πλέον, διαθέτουν ενσωματωμένη κάρτα ήχου. Οι κάρτες γραφικών, μόντεμς, δικτύου, κλπ, τοποθετούνται σε ειδικές θύρες επέκτασης (expansion slots) της μητρικής.
mp3
Το MP3 είναι ένα codec για συμπίεση ήχου. Η ονομασία προκύπτει από τη σύντμηση του MPEG και του επιπέδου 3 το οποίο αφορά τον ήχο του βίντεο. Αντίστοιχα τα αρχεία που περιέχουν MP3 συμπιεσμένο ήχο έχουν την κατάληξη mp3. Η συμπίεση φτάνει το 1/12 του αρχείου του CD. Αρχεία mp3 συχνά ανταλλάσσονται από χρήστες στο internet. Η αναπαραγωγή τους γίνεται με τα γνωστά προγράμματα Windows Media Player, Winamp κ.α.
MPEG
Το MPEG (Moving Picture Experts Group) είναι ένα τμήμα του Διεθνούς Οργανισμού Τυποποίησης (ISO) που ασχολείται με θέματα εικόνας. Ο όρος, όμως, χρησιμοποιείται ευρέως για να προσδιορίσει το σύνολο των προτύπων συμπίεσης ψηφιακού βίντεο και των σχετικών τύπων αρχείων που προκύπτουν. Τo MPEG επιτυγχάνει υψηλούς βαθμούς συμπίεσης, αποθηκεύοντας μόνο τις αλλαγές από ένα καρέ στο επόμενο (αντί για ολόκληρο το καρέ).
MPEG-2
Το πρότυπο MPEG-2 προσφέρει ανάλυση εικόνας που φθάνει τα 1280x720pixels, με ρυθμό 60 FPS και ήχο ποιότητας CD. Το πλεονέκτημά του είναι πως μπορεί να μεταφέρει βίντεο καλύτερης ποιότητας από τα ανταγωνιστικά Indeo και Quick Time αλλά χρειάζεται εξαιρετικά ισχυρός επεξεργαστής για την αποκωδικοποίηση και απόδοση του βίντεο σε πραγματικό χρόνο. Η αναπαραγωγή mpeg αρχείων μπορεί να γίνει με τα γνωστά προγράμματα Windows Media Player, Winamp κ.α.
MUD
Τα MUD (Multi-User Dungeon) είναι βιντεοπαιχνίδια ρόλων τα οποία επιτρέπουν σε πολλούς παίκτες να παίξουν ταυτόχρονα μέσω του Internet. Ειδικεύονται σε φανταστικούς κόσμους με πολεμιστές, μάγους, τέρατα και ξωτικά ή σε θέματα επιστημονικής φαντασίας. Τα MUD δεν έχουν γραφικά αλλά οι παίκτες χρησιμοποιούν ένα περιβάλλον με γραπτό κείμενο όπου βλέπουν περιγραφές χώρων και περιγράφουν οι ίδιοι τις επόμενες κινήσεις τους. Τα MUD εμφανίστηκαν το 1978 και ήταν πολύ δημοφιλή την δεκαετία του 80.
Multitasking (πολυεπεξεργασία)
Η ικανότητα που έχουν όλα τα σύγχρονα λειτουργικά συστήματα να εκτελούν ταυτόχρονα περισσότερες από μία εργασίες. Στην πραγματικότητα (όταν υπάρχει μόνο ένας επεξεργαστής), γίνεται ταχύτατη εναλλαγή αναμεταξύ τους (ο επεξεργαστής αφιερώνει κάποια χιλιοστά του δευτερολέπτου σε κάθε μία) ώστε ο χρήστης να αντιλαμβάνεται ότι αυτές εκτελούνται ταυτόχρονα.
Notepad (σημειωματάριο)
Το σημειωματάριο είναι μια εφαρμογή επεξεργασίας αρχείων απλού κειμένου. Είναι ο πιο απλός επεξεργαστής κειμένου στον υπολογιστή σας για αυτό και καταλαμβάνει την μικρότερη δυνατή μνήμη. Επίσης, μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε για να ανοίξετε αρχεία για τα οποία δεν είστε σίγουροι τι περιέχουν (δεξί κλικ και επιλογή «Άνοιγμα με…»), αλλά θα θέλατε να δείτε αν περιέχουν κείμενο. Σε αυτή την περίπτωση πλεονεκτεί έναντι άλλων τέτοιων εφαρμογών (όπως το Word) γιατί χρειάζεται λιγότερη μνήμη, άρα ανοίγει γρήγορα και δεν κινδυνεύετε να πάθετε τίποτα αν περιέχει κάποιον ιό.
NPC
Σε παιχνίδια RPG ως NPC (Non-Player Character) αναφέρεται ο οποιοσδήποτε χαρακτήρας που κινείται από τον υπολογιστή (δεν αντιστοιχεί σε άνθρωπο που παίζει). Σε πολλά RPG ο PC συνασπίζεται με NPCs ώστε να καταφέρει στόχους που μόνος του δεν θα μπορούσε (π.χ. να κατατροπώσει ένα πολύ δυνατό τέρας). Οι NPCs μπορούν αν είναι φιλικοί προς το χρήστη (π.χ. ένας ταβερνιάρης) ή εχθρικοί (π.χ. ένα goblin).
NTFS
Το σύστημα αρχείων νέας τεχνολογίας (New Technology File System) αντικατέστησε το FAT32 στα επαγγελματικά Windows (NT, 2000 και XP). Προσέφερε σημαντικές βελτιώσεις σε σχέση με το FAT32, όπως τη δυνατότητα συσχετισμού ενός αρχείου με δικαιώματα πρόσβασης χρηστών (δεν έχουν όλοι οι χρήστες δικαίωμα να διαβάσουν ένα αρχείο) και την αντίστοιχη λίστα ελέγχου πρόσβασης (ACL) την οποία ορίζουν οι διαχειριστές του συστήματος, νέα πιο αποδοτική τεχνολογία για την αντιστοίχιση clusters σε αρχεία (B-trees), υποστήριξη unicode χαρακτήρων και μεγάλων ονομάτων αρχείων, κ.α.
NTSC
Το NTSC (National Television Standards Committee) είναι ένα πρωτόκολλο για εκπομπή και λήψη τηλεοπτικού σήματος στις ΗΠΑ, το οποίο αναπτύχθηκε το 1953 από την ομώνυμη επιτροπή. Υποστηρίζει 525 γραμμές με 30 fps. Οι κάρτες οθόνης υποστηρίζουν το NTSC για σύνδεση με τηλεόραση και βίντεο, με ικανότητα είτε να διαβάσουν εισερχόμενα σήματα είτε να στείλουν.
OCR
Τα προγράμματα OCR (Optical Character Recognition) χρησιμοποιούνται για την αναγνώριση κειμένου το οποίο υπάρχει σε μια εικόνα. Η πιο συχνή χρησιμοποίησή τους είναι για την μετατροπή εικόνων που διαβάστηκαν με κάποιο scanner σε κείμενο (π.χ. «σκανάρετε» ένα άρθρο από μια εφημερίδα και το περνάτε σαν κείμενο στο Word).
ODBC
Το ODBC (Open DataBase Connectivity) είναι ένα προτυποποιημένο API για την προσπέλαση μιας βάσης δεδομένων. Έτσι, όπως με την SQL μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα ερώτημα για μια οποιαδήποτε βάση δεδομένων, με το ODBC μπορούμε να συνδέσουμε το πρόγραμμά μας με οποιοδήποτε πρόγραμμα διαχείρισης βάσης δεδομένων, να εκτελέσουμε το SQL ερώτημά μας και να πάρουμε πίσω στο πρόγραμμά μας τα αποτελέσματα με έναν προκαθορισμένο τρόπο. Δημιουργήθηκε το 1992 και από τότε υποστηρίζεται κυρίως από την Microsoft.
OEM
Ο όρος αυτός προέρχεται από τα αρχικά των Original Equipment Manufacturer (αυθεντικός κατασκευαστής εξοπλισμού) και αναφέρεται σε κάποια εταιρία. Οι ΟΕΜ εταιρίες, συνήθως αγοράζουν υπολογιστές και τους προσαρμόζουν στις ανάγκες μιας εφαρμογής. Ύστερα πουλάνε τους υπολογιστές με το όνομά τους. Έτσι ο όρος παραπλανά καθώς δεν είναι αυτοί οι πραγματικοί κατασκευαστές αλλά έχουν απλά επέμβει πάνω στον εξοπλισμό για να τον κάνουν κατάλληλο για συγκεκριμένη εφαρμογή.
OLAP
Οι εφαρμογές OLAP (On-Line Analytical Processing) επιτρέπουν στους χρήστες τους να εξαγάγουν δεδομένα από μια αποθήκη δεδομένων και να τα δουν από διαφορετικές σκοπιές. Ενώ μια σχεσιακή βάση δεδομένων χρησιμοποιεί δισδιάστατους πίνακες για την αποθήκευση των δεδομένων, το OLAP χρησιμοποιεί πολυδιάστατους με αποτέλεσμα τα δεδομένα να είναι ταυτόχρονα συσχετισμένα με πολλά άλλα (π.χ. οι πωλήσεις ενός είδους προϊόντος ανά κατάστημα, ημέρα και πωλητή). Έτσι πολύπλοκα ερωτήματα στην βάση γίνονται εύκολα και γρήγορα.
OpenGL
Το OpenGL (Open Graphics Library) είναι μια πρότυπη διεπαφή προγραμματισμού εφαρμογής (API) για τον ορισμό δισδιάστατων και τρισδιάστατων γραφικών. Έίναι για το χώρο του προγραμματισμού γραφικών ότι και η Java για το χώρο του προγραμματισμού εφαρμογών. Έτσι, εφαρμογές οι οποίες δημιουργούν γραφικά σύμφωνα με το πρότυπο OpenGL μπορούν να τα απεικονίσουν σε όλα τα λειτουργικά συστήματα και όλες τις κάρτες οθόνης όταν οι τελευταίες είναι συμβατές με OpenGL. Η Silicon Graphics έδωσε το έναυσμα για την δημιουργία του OpenGL ενώ οι DEC, Intel, IBM, Microsoft, και Sun Microsystems εισχώρησαν στη συνέχεια.
OS - Operating System (λειτουργικό σύστημα)
OS είναι το πρόγραμμα το οποίο εκτελείται πρώτο όταν ανοίξετε τον υπολογιστή σας και το οποίο διαχειρίζεται όλα τα προγράμματα που τρέχετε στον υπολογιστή σας (εφαρμογές). Συγκεκριμένα, το λειτουργικό σύστημα δίνει πρόσβαση στο υλικό του υπολογιστή. Έτσι ένας επεξεργαστής κειμένου μέσω του OS στέλνει ένα έγγραφο στον εκτυπωτή για εκτύπωση, αποθηκεύει ένα αρχείο στον σκληρό δίσκο κ.ο.κ. Επίσης το OS μπορεί να ορίσει δικαιώματα πρόσβασης σε πόρους (κάποιος χρήστης που δεν έχει κωδικό πρόσβασης δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τον υπολογιστή). Το γνωστότερο OS είναι το λειτουργικό σύστημα Windows.
OSGi
Το πρότυπο OSGi προωθείται από ένα ομώνυμο μη κερδοσκοπικό συνεταιρισμό επιχειρήσεων πρωτοπόρων στο χώρο της πληροφορικής (περιλαμβάνοντας τις Deutsche Telekom, Ericsson, Hitachi, IBM Corporation, Mitsubishi, Motorola, NEC, Nokia, Oracle, Red Hat, Samsung, SAP, Siemens, Sun Microsystems και άλλες). Το πρότυπο αυτό είναι υλοποιημένο στην γλώσσα προγραμματισμού Java και ορίζει μια ώριμη διαδικασία ανάπτυξης υπηρεσιών διασφαλίζοντας την διαλειτουργικότητα τους με άλλες υπηρεσίες που όμως έχουν ακολουθήσει το πρότυπο αυτό. Το OSGi είναι βασισμένο σε μια αρχιτεκτονική προσανατολισμένη στις υπηρεσίες (SoA). Βρείτε περισσότερες πληροφορίες εδώ.
OSI
Το πρότυπο διασύνδεσης ανοικτών συστημάτων OSI (Open System Interconnection) δημιουργήθηκε από τον διεθνή οργανισμό τυποποίησης ISO (International Standards Organization) και ορίζει έναν τρόπο επικοινωνίας ηλεκτρονικών συστημάτων ο οποίος προβλέπει την υλοποίηση διαφορετικών πρωτοκόλλων σε 7 επίπεδα. Όλα τα γνωστά πρωτόκολλα επικοινωνίας αντιστοιχούν σε κάποιο επίπεδο OSI. Το πρωτόκολλο του internet (IP) για παράδειγμα αντιστοιχεί στο 3ο επίπεδο OSI, το επίπεδο δικτύου.
OSS - Open source software (λογισμικό ανοιχτού πηγαίου κώδικα)
OSS είναι το λογισμικό εκείνο το οποίο αναπτύσσεται, ελέγχεται για την ορθότητά του και βελτιώνεται μέσω της συνεργασίας της παγκόσμιας κοινότητας προγραμματιστών. Ο όρος γεννήθηκε το 1998 και τυπικά ορίζεται μέσα από τις τέσσερις ελευθερίες: α) καθένας μπορεί να το αποκτήσει, β) να το χρησιμοποιήσει, γ) να το αντιγράψει και να το διανείμει και δ) να το τροποποιήσει και να διανείμει νέες εκδόσεις. Το γνωστότερο OSS είναι το λειτουργικό σύστημα Linux.
Outsourcing
Outsourcing είναι η ανάθεση εργασιών ή έργων σε μια οντότητα εξωτερική μιας επιχείρησης/οργανισμού. Η πρακτική του outsourcing οδηγεί σε πολύ καλά στοχευμένες εταιρίες οι οποίες είναι πολύ καλές στο να κάνουν κάτι συγκεκριμένο (π.χ. να φτιάχνουν αυτοκίνητα) παραγγέλοντας ότι χρειάζονται για να κάνουν τη δουλειά τους σε τρίτους (π.χ. τους υαλοκαθαριστήρες). Με αυτό τον τρόπο κάτι στοιχίζει φθηνότερα (προκύρηξη έργου/προμήθειας) και είναι ποιοτικότερο αφού αυτός που το φτιάχνει είναι ειδικευμένος σε αυτό.
OWL
Η OWL (Ontology Web Language) είναι μια γλώσσα για τον σημασιολογικό ιστό (semantic web), απόγονος της RDF.
PaaS (Platform as a Service)
Η Πλατφόρμα ως Υπηρεσία (PaaS) είναι μια μορφή υπηρεσίας του υπολογιστικού νέφους όπου οι πάροχοι προσφέρουν έτοιμες εικονικές μηχανές για ανάπτυξη εφαρμογών. Έτσι μπορεί ένας χρήστης να αγοράσει μια πλατφόρμα ανάπτυξης εφαρμογών ιστού, η οποία θα του παρέχει έτοιμο το λειτουργικό, έναν εξυπηρετητή ιστού και υποστήριξη για γλώσσες προγραμματισμού ιστού (π.χ. Apache, PHP και MySQL), και κατευθείαν μετά να αναπτύξει την εφαρμογή που θέλει να διαθέσει στο διαδίκτυο. Συνήθως ο χρήστης μπορεί να διαλέξει πόση μνήμη (RAM) θέλει, πόσο χώρο σε σκληρό δίσκο, τι ταχύτητα σύνδεσης στο internet, κλπ., καθώς αυτές οι πλατφόρμες κάθονται πάνω σε εικονικές μηχανές.
0 Σχόλια